Δύο μουσικούς κόσμους, οι οποίοι γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν πολύ μακριά ο ένας από τον άλλον, έχουν ωστόσο πολλά κοινά στοιχεία μεταξύ τους, εξερευνά και «παντρεύει» ο διεθνούς φήμης συνθέτης Νίκος Πλατύραχος στη νέα του δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Τα Αστεγα».
Πρόκειται για 13 καινούργια τραγούδια και 2 ορχηστρικά θέματα με βασικό ερμηνευτή τον Γιώργο Νταλάρα και την ερμηνευτική συμμετοχή του Σταμάτη Κραουνάκη, της Ελένης Τσαλιγοπούλου και της Ασπασίας Στρατηγού. Η κεντρική μουσική ιδέα τής εξαιρετικά ενδιαφέρουσας αυτής δουλειάς είναι η συνύπαρξη του ραγκτάιμ, μουσικού είδους που αποτέλεσε τον προπομπό της τζαζ, με το δικό μας ρεμπέτικο. Το ραγκτάιμ έχει τις ρίζες του στις αρχές του 18ου αιώνα και αναπτύχθηκε στις αφρο-αμερικανικές γειτονιές του Σεντ Λούις. Είναι μια μουσική που έχει ως βάση της το πιάνο γι’ αυτό και θεωρείται ως το πρώτο στυλ της τζαζ. Το ραγκτάιμ είναι μια μουσική που γεννήθηκε από την ανάγκη των ανθρώπων να εκφράσουν τα προβλήματά τους, τον πόνο τους αλλά τα θετικά τους συναισθήματα, τη χαρά και την ελπίδα τους. Αυτή η ίδια ανάγκη ήταν που γέννησε, σε μια άλλη γωνιά της Γης, την ίδια περίπου χρονική περίοδο, το ρεμπέτικο.
Ο συνθέτης περιγράφει με γλαφυρό τρόπο το όραμα της σύλληψης της μουσικής αυτής ιδέας: «Δεν ξέρω πώς ξημέρωσε αυτή η ιστορία. Βάδιζα λέει σ’ έναν δρόμο -γνώριμο δρόμο- στου Ψυρρή, μια νύχτα του Σαββάτου με πολύ κόσμο και αστυνόμους γύρω γύρω. Αίφνης στρίβω δεξιά σ’ ένα στενάκι. Αλλά αυτό άρχιζε σιγά σιγά να μην είναι στενάκι. Ητανε λέει μονοπάτι δάσους με στρωμένα φύλλα, μυρωδιά από βρεγμένο χώμα και δέντρα, πολλά δέντρα.
Κι εγώ συνέχισα να περπατάω και τα ξερά φύλλα τρίβονταν κάτω απ’ τα πόδια μου, σύνηχα με το λευκό ήχο μιας παλιάς κασέτας που ακουγόταν στον αέρα, λίγο πριν αρχίσει το κομμάτι. Και τότε την είδα. Η μαύρη χαρτορίχτρα μπροστά από ένα κερί καθισμένη οκλαδόν με τέσσερις ρηγάδες απλωμένους μπροστά της, μου έδειχνε πού και τι. Η λάμπα πυρακτώσεως μέσα στο μπρούντζινο κώνο πάνω σ’ ένα δέντρο έφεγγε πάνω από μια πιανόλα. Ξεκούρντιστη κι ωραία. Κι όσο πλησίαζα, τόσο έπαιζε ένας μαύρος κι εγώ έβλεπα την πλάτη του και γύρω γύρω άρχισε να γίνεται σαλούν με κόσμο, θόρυβο, ουίσκι, τσιγάρα και κουλοχέρηδες.
Και τα ξερά φύλλα γίνανε ξύλινες τάβλες με ρόζους, που αντηχούσαν βαριά στα βήματα των θαμώνων. Και δίπλα απ’ τον μαύρο καθόταν ένας μάγκας με το μπουζούκι του και σχολίαζε, παίζοντας ρε δίεση αντί για μι ύφεση. Και τότε -πράγμα παράξενο- το σαλούν έγινες τεκές. Κι ούτε κατάλαβα πώς το 2015 έγινε 1901. Ούτε πώς η τρομπέτα έγινε μπαγλαμάς, ούτε πώς το στενάκι δάσος, ούτε πώς από έγχρωμα έγιναν όλα ασπρόμαυρα, ούτε πώς ο ήχος της παλιάς κασέτας με τα ξερά φύλλα έγιναν ένα πια...».
Οσο για τον τίτλο «Τα Αστεγα» ο Νίκος Πλατύραχος διευκρινίζει πως «είναι μια ατμόσφαιρα που περιγράφεται εν πολλοίς από την ίδια τη λέξη η οποία όμως δεν είναι συνδεδεμένη με μιζέρια ή κακοπέραση, όπως κανείς θα φανταζόταν, αλλά με αισιοδοξία και ανάταση, κάτι που χρειάζεται η εποχή μας». Και καταλήγει με νόημα: «Αν ‘’Τα Αστεγα’’ ήταν συναίσθημα, θα μπορούσα να τα χαρακτηρίσω με τέσσερις λέξεις: η χαρά του πεζοδρομίου».
Αναστασία Κουκά
