Με το φεριμπότ Μεγανήσι ΙΙ από το Νυδρί στον όρμο Σπήλια του Μεγανησίου. Ψηλά στο βραχώδη λόφο κρέμεται το Σπαρτοχώρι, ένα από τα τρία χωριά του Μεγανησίου.
Ένα αρκετά ευρύχωρο μονοπάτι με πλούσια βλάστηση οδηγεί στην πλατεία του οικισμού. Η θέα κόβει την ανάσα. Σε μια άκρη το μνημείο αφιερωμένο στο Μεγανησιώτη λιμενοφύλακα Μαρίνο Ζαμπάτηπου έχασε τη ζωή του τον Απρίλη του 1997 στη Θεσπρωτία σε επιχείρηση καταδίωξης Αλβανών εμπόρων ναρκωτικών.
Παραδειγματική η καθαριότητα που επικρατεί σε όλο τον οικισμό – κι αυτό αφορά και τα τρία χωριά του Μεγανησίου. Λες και βρίσκεσαι κάπου αλλού κι όχι σε απόσταση μόλις τέσσερα ναυτικά μίλια από το νησί της Λευκάδας. Ακούσαμε, μόλις πρόσφατα, για τη θεωρία των «σπασμένων παραθύρων» („Broken Windows Theorie“), που φαίνεται να επιβεβαιώνεται περίτρανα κι εδώ. Εντύπωση μας έκανε θαμώνας καφενείου που έκανε αρκετά βήματα μέχρι να βρει τασάκι για να σβήσει το τσιγάρο του. Στη Λευκάδα, «σουτάρισμα» με το δείκτη του χεριού κι όπου φτάσει…
Πλακόστρωτα στενά δρομάκια, πέτρινα παραδοσιακά σπίτια, ασπρισμένες αυλές και δρόμοι πουμοσχοβολούν βασιλικό. Όπου περισσεύουν τα κάθε λογής μυριστικά. Το λευκό από την αφθονία του ασβέστη θυμίζει κατά διαστήματα, σε συνδυασμό με τη θάλασσα, αιγαιοπελαγίτικο παραδοσιακό τοπίο.
Καταπράσινες κληματαριές, σε κάθε σχεδόν αυλή, που χαίρεσαι να τις χαζεύεις. Με κάτι σταφύλια διαφόρων ποικιλιών που αρχίζουν να σου τρέχουν τα σάλια. Τα τούλια και οι σακκούλες, όπως παλιά, για την προστασία των σταφυλιών, που έχουν αρχίσει να ωριμάζουν, από της σφήγκες.
Προστάτης του χωριού ο Αη Γιώργης με το εντυπωσιακό καμπαναριό στην είσοδο του ναού, τη στήλη των πεσόντων στην αυλή και ένα φυσικό εξώστη στο πίσω μέρος της εκκλησίας με εκπληκτική θέα προς τα Σπήλια, που βρίσκονται ακριβώς από κάτω.
Στη έξοδο του χωριού το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης, απέναντι ακριβώς από το παλιό δημοτικό σχολείο, με τους στίχους του Σικελιανού χαραγμένες μπροστά: «Η Ελλάδα σέρνει το χορό, ψηλά, με τους αντάρτες / -χιλιάδες δίπλες ο χορός, χιλιάδες τα τραπέζια,-/ κ΄ είν΄ οι νεκροί στα ξάγναντα πρωτοπανηγυριώτες». Παρότι δεν γράφει φαίνεται από μακρυά ότι είναι αφιερωμένο στην ΕΑΜική Αντίσταση.
Πιο δίπλα στη γωνία ένα παλιό εικόνισμα (εικονοστάσι). Από το 1910, γράφει η επιγραφή. Κι αυτό με ταυτότητα. Λίγο πιο κάτω και στα δεξιά του δρόμου για το Κατωμέρι ένας παλιός παραδοσιακός φούρνος στην αυλή ενός σπιτιού. Το μέγεθός του παραπέμπει σε πολυμελή φαμελιά.
Κι απαντώντας τέλος και δημόσια στο φίλο Νίκο Κ. που όλο μας παρότρυνε με το «τόσες φορές τα έχεις φωτογραφήσει…» να πούμε ότι το Μεγανήσι παραμένει ανεξάντλητο φωτογραφικά. Κάθε φορά, κάθε εποχή, όλο και κάτι νέο ανακαλύπτεις…
πηγή http://www.kolivas.de/