Συμμετέχοντας στον εορτασμό της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος από τις 15 έως τις 21 Οκτωβρίου διοργανώνει θεματικό κινηματογραφικό αφιέρωμα με τίτλο «Εικόνες της Κατοχής και της Απελευθέρωσης».
Στις επτά ημέρες του αφιερώματος θα προβληθούν εννέα ταινίες μυθοπλασίας (γυρισμένες ανάμεσα στις χρονιές 1946 - 1970) αλλά και αρκετά ντοκιμαντέρ (από την Ταινιοθήκη Τηλεόρασης του Αρχείου της ΕΡΤ). Επιπροσθέτως θα προβληθεί αρχειακό υλικό της περιόδου, τα πρώτα Επίκαιρα του Φίνου με τίτλο Εικόνες από την Ελλάδα Νο 1 του 1944 που παρουσίασε πρώτη φορά ο Ροβήρος Μανθούλης στη σειρά ντοκιμαντέρ Βίοι Παράλληλοι του Εμφυλίου.
Δυο μάλιστα από τα ντοκιμαντέρ είναι πρόσφατες παραγωγές: η τελευταία παραγωγή της ΕΡΤ «Σημαίες οι φοβερές της λευτεριάς» (2015) του Τάκη Σακελλαρίου, που δημιουργήθηκε με αφορμή τον εφετινό εορτασμό, και σε πρώτη προβολή «Το στάρι» (2015) της Ομάδας Ηιστορισταί, μια ταινία για την πείνα, τον επισιτισμό και την αποστολή διεθνούς βοήθειας στην Ελλάδα της Κατοχής.
Ιδιαίτερη σημασία έχουν επίσης τα πλάνα που τράβηξε με κίνδυνο της ζωής του μέσα στην κατεχόμενη Αθήνα, ο Άγγελος Παπαναστασίου με σκηνές από την έλευση των γερμανικών στρατευμάτων ως τον λιμό και από τις μεγάλες διαδηλώσεις έως την ταφή εκτελεσμένων πατριωτών, υπό το γενικό τίτλο Από την τραγωδία της σκλαβωμένης Ελλάδος 1941-44. Τα βωβά πλάνα του Παπαναστασίου θα πλαισιώσει με την αφήγησή του ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης.
Τέλος, το Σάββατο 17 Οκτωβρίου (20.30) και την Κυριακή 18 του μηνός (20.15) θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης
Οι ταινίες μυθοπλασίας
Αδούλωτοι σκλάβοι (1946)
Σκηνοθετικό ντεμπούτο της Ελλης Λαμπέτη αλλά και το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Μάνου Χατζιδάκι η ταινία του Βίωνα Παπαμιχάλη εκτυλίσσεται στην Αθήνα, παραμονές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν μια παρέα νέων σχεδιάζει να ανεβάσει το Όνειρο θερινής νυκτός του Σαίξπηρ. Η έκρηξη όμως του πολέμου ανατρέπει τα πάντα. Πρόκειται για την πρώτη ελληνική ταινία με θέμα την αντίσταση. Τα γυρίσματα άρχισαν με σκηνοθέτη τον Μάριο Πλωρίτη ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον επίσης κριτικό κινημ/φου Βίωνα Παπαμιχάλη.
Ματωμένα Χριστούγεννα (1951)
Και πάλι η Έλλη Λαμπέτη, εδώ στον ρόλο της γυναίκας που θυσιάζει την προσωπική ευτυχία για την ελευθερία της πατρίδας, ταυτιζόμενη με το αίσθημα της περηφάνιας ενός ολόκληρου έθνους. Η ταινία του Γιώργου Ζερβού προβλήθηκε στο διεθνές φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι το 1956 αλλά δίχασε την ελληνική κριτική.
Οι Γερμανοί ξανάρχονται (1948)
Ο σπουδαίος Βασίλης Λογοθετίδης υποδύεται τον νοικοκύρη που απελπισμένος από την εικόνα της Ελλάδας στη δίνη του εμφυλίου πολέμου ονειρεύεται ότι οι Γερμανοί που μόλις έφυγαν καταλαμβάνουν και πάλι την χώρα και επιβάλλουν την τάξη. Απολαυστική (και προφητική) κινηματογραφική μεταφορά της ομώνυμης θεατρικής κωμωδίας των Αλέκου Σακελλάριου (που είναι ο σκηνοθέτης)- Χρήστου Γιαννακόπουλου, καυτηριάζει τη φαγωμάρα που διαδέχθηκε την εθνική ομοψυχία των χρόνων της Κατοχής ·φαγωμάρα που δεν έπαψε ποτέ να «ακολουθεί» τους Ελληνες.
Ουρανός (1962)
Η καλύτερη ίσως ταινία του Τάκη Κανελλόπουλου, το σενάριο της οποίας βασίζεται σε αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρωταγωνιστούν οι Τάκης Εμμανουήλ, Φαίδων Γεωργίτσης, Ελένη Ζαφειρίου, Νίκη Τριανταφυλλίδη, Λάζος Τερζάς, Κώστας Καραγιώργης, Νίκος Τσαχιρίδης.
Ψηλά τα χέρια Χίτλερ (1962)
Δυο φίλοι που είχαν χαθεί το 1942 κατά την διάρκεια γερμανικού μπλόκου στην Αθήνα, συναντώνται πολλά χρόνια αργότερα σε μια εκδρομή και θυμούνται τις κωμικοτραγικές περιπέτειές τους στα χρόνια του πολέμου. Από τις πιο ζεστές ταινίες που αναφέρθηκαν με χιούμορ στην κατοχική Αθήνα, φέρει την υπογραφή του Ροβήρου Μανθούλη και δίνει την ευκαιρία στους Θανάση Βέγγο - Βασίλη Διαμαντόπουλο να πλάσουν δυο πραγματικά αξέχαστους αντιήρωες.
Προδοσία (1964)
Την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, ένας Γερμανός αξιωματικός (Πέτρος Φυσσούν) καταδίδει την αγαπημένη του (Ελλη Φωτίου) όταν μαθαίνει την εβραϊκή καταγωγή της. Σημειώνουμε ότι το σενάριο ςίναι του σημαντικού ποιητή και πεζογράφου της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς Άρη Αλεξάνδρου (Το κιβώτιο) και ότι η ταινία κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Ένωσηε Ελλήνων Κριτικών Κινημ/φου και βραβεία σεναρίου, φωτογραφίας και Α' ανδρικού ρόλου στην 5η Εβδομάδα Ελληνικού Κινημ/φου. Συμμετείχε, επίσης, στο Φεστιβάλ των Καννών.
Το μπλόκο (1965)
Υπό τους ήχους της μουσικής επένδυσης του Μίκη Θεοδωράκη, ο Αδωνις Κύρου επανέρχεται στο ιστορικό μπλόκο των Γερμανών στην Κοκκινιά και τις επιπτώσεις που είχε στην ζωή μιας νεανικής παρέας. Ο Κώστας Καζάκος στον καλύτερο ρόλο της κινηματογραφικής καριέρας του, δίπλα στους Μάνο Κατράκη, Ξένια Καλογεροπούλου, Αλεξάνδρα Λαδικού.
Αυτοί που μίλησαν με τον θάνατο (1970)
Με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ,μια παρέα Αθηναίων διαλύεται ενώ όπως αργότερα αποδεικνύεται, κάποιο από τα μέλη της είναι καταδότης των Γερμανών. Βαρύγδουπο και πομπώδες κατοχικό δράμα του Γιάννη Δαλιανίδη, που ωστόσο παρακολουθείται με περιέργεια. Οι Ζωή Λάσκαρη, Γιάννης Φέρτης και Χρόνης Εξαρχάκος στους βασικούς ρόλους.
Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση (1971)
Στην Αθήνα της κατοχής, ένας ανθρωπάκος (Θανάσης Βέγγος) παρεξηγείται ως αντιστασιακός ,συλλαμβάνεται από την Γκεστάπο και τραβά τα πάνδεινα. Εύστοχη και καίρια αντιπολεμική σάτιρα του Ντίνου Κατσουρίδη, υποδειγματική ισορροπία χιούμορ - δράματος. Αξέχαστος ο Βέγγος αλλά και ο Αντώνης Παπαδόπουλος στον ρόλο ενός πονόψυχου ιταλού φαντάρου.
Τα ντοκιμαντέρ
Ήταν ο δικός μας πόλεμος: Η ιστορία του Γιώργου Οικονόμου (2000) του Αγγελου Κοβότσου
Τη νύχτα που κατέβηκε η σβάστικα (1997) της Σοφίας Σφυρόερα
Σημαίες οι φοβερές της λευτεριάς (2015) του Τάκη Σακελλαρίου
To στάρι (2015) της Ομάδας hιστορισταί
Συναντήσεις με τη μητέρα μου Λέλα Καραγιάννη (2005) του Βασίλη Λουλέ
Μόνο μυρίζοντας γιασεμί - Για την Αθήνα την περίοδο της Κατοχής (1994) του Γιάννη Οικονομίδη
Δίστομο, η μεγάλη σφαγή (1984), της Μάχης Λιδωρικιώτη
Το μπλόκο της Κοκκινιάς (1983) του Διονύση Γρηγοράτου
Το χρονικό της Εθνικής Αντίστασης (1985) του Αντώνη Βογιάζου
----------------------------------------
Η είσοδος στις προβολές είναι ελεύθερη.
Ταινιοθήκη της Ελλάδας
Ιερά Οδός 48 & Μεγ. Αλεξάνδρου 134-136 / Μετρό Κεραμεικός
πηγή http://www.tovima.gr/
